Gweithwraig allgymorth yn cyfuno swydd elusennol a gwirfoddoli cymunedol gydag astudio ar gyfer ma diolch i cymorth PGW

Mae gweithiwr allgymorth gydag elusen allweddol yn Wrecsam wedi bod yn gweithio i gefnogi dioddefwyr trais yn y cartref yn ystod pandemig coronafeirws.

Mae Lisinayte Lopes, sy’n byw yn Wrecsam, yn weithiwr cymdeithasol cymwysedig sy’n cyfuno ei rôl yn yr elusen BAWSO, lle mae’n cefnogi dioddefwyr trais yn y cartref, gyda’i hastudiaethau ar gyfer MA mewn Troseddeg a Chyfiawnder Troseddol ym Mhrifysgol Glyndŵr Wrecsam.

Dywedodd: “Mae fy rôl yn ymwneud â chefnogi dioddefwyr, gan ddarparu cymorth, cyngor a gwybodaeth emosiynol ac ymarferol. Mae hyn hefyd yn cynnwys dynion BAME sy’n dioddef cam-drin domestig gan bartneriaid ac aelodau o’u teuluoedd.

“Rwy’n gweithio gyda dioddefwyr i’w galluogi i wneud cynnydd tuag at ailsefydlu eu bywydau a symud ymlaen at gyfleoedd bywyd gwell. Mae rhai dioddefwyr rwy’n eu cefnogi yn gallu cael mynediad i loches, man anadlu diogel lle gellir gwneud penderfyniadau heb bwysau ac ofn.

“Fel gweithiwr allgymorth rwy’n sefyll yn erbyn trais domestig.”

Er eu bod wedi gorfod gwneud addasiadau i’r ffordd y maent yn gweithio, mae BAWSO yn dal i dderbyn atgyfeiriadau gan yr heddlu ac yn dal i weithio gydag asiantaethau eraill. Gyda’r effeithiau o gloi yn gwaethygu materion fel trais domestig, dywed Lisinayte ei bod wedi cael eu gwaith yn bwysicach nag erioed.

Dywedodd: “Gall ynysu eich hun tra’n byw gyda camdriniwr gynyddu’r risg o niwed. Gall goroeswyr fod gartref gyda chyflawnwyr ac ni allant ddianc rhag y cam-drin. Gall cyflawnwyr gael mwy o amser rhydd nawr a llai o rwystrau sy’n eu gwahardd rhag camddefnyddio goroeswyr, gan arwain at gynnydd yn amlder neu ddifrifoldeb y cam-drin.

Mae ein hymateb yn ystod y cyfnod hwn yn bwysicach fyth. Rwy’n gwneud fy ngorau i gynnig ymatebion diogel i ddioddefwyr.

“Gyda’r dioddefwyr rwy’n eu cefnogi mae angen i mi addasu’r agweddau ar y gwaith sy’n ymwneud â chynllunio diogelwch. Mae’r rhan fwyaf o gymorth yn digwydd dros y ffôn ac mae angen rhoi ystyriaeth arbennig bob amser er mwyn sicrhau cyfathrebu diogel a chlir.

“Mae’n gyfnod heriol ac mae’n bwysig addasu i’r amgylchiadau newydd. Y peth pwysicaf yw sicrhau bod dioddefwyr yn cael y cymorth cywir. Byddaf bob amser yn siarad â’m rheolwr i greu cynlluniau gweithredu mewn achosion brys.

“Mae’r gwaith yn dal yr un fath yn bennaf gyda’r un mesurau. Un broblem benodol yw bod angen i bob gweithiwr fod yn fwy gwyliadwrus er diogelwch y dioddefwyr. Mae angen i’n hymateb a’n gwaith partneriaeth gyda phob partner asiantaeth arall fod yn effeithiol er mwyn achub bywydau.”

Mae Lisinayte, sy’n wreiddiol o Sao Tome a Principe, yn siaradwr Portiwgaleg iaith gyntaf ac mae’n ychwanegu ei hastudiaethau Meistri Glyndŵr at radd mewn Gwaith Cymdeithasol a gafodd ym Mhortiwgal.

Yn ystod y misoedd diwethaf, mae hi hefyd wedi bod yn jyglo ei gwaith a’i hastudiaethau wrth helpu pobl o’r gymuned Portiwgeaidd.

Ychwanegodd: “Mae wedi bod yn heriol gweithio o gartref, yn delio gyda fy mywyd ac astudiaethau personol. Yn y clo presennol, mae fy ngwaith yn mynd y tu hwnt i fy rôl arferol.

“Mae rhai pobl, oherwydd rhwystrau ieithyddol, wedi cysylltu i ofyn am rywfaint o gymorth – fel archebu presgripsiynau amlroddadwy o’r feddygfa a chasglu meddyginiaeth o’r fferyllfa.yr holl fesurau diogelwch sy’n ymwneud â coronafeirws. Rwy’n credu’n gryf mai cyfrifoldeb pawb yw cynorthwyo a helpu’r bobl fwyaf agored i niwed yn y gymuned. ”

Ac er gwaethaf gorfod newid ei chynlluniau ymchwil gwreiddiol, mae Lisinayte yn dal i gynnal traethawd hir yn edrych ar fasnachu mewn pobl yn y rhanbarth.

Ychwanegodd: “Nod yr ymchwil yw edrych ar y mater o fasnachu mewn pobl yng Ngogledd Cymru a chynnig darlun eang o’r arferion presennol a ddefnyddir i gynorthwyo dioddefwyr – a chael gwell dealltwriaeth o ganfyddiadau’r dioddefwyr a’r staff rheng flaen sy’n gweithio gyda nhw.

"Fy mwriad oedd defnyddio cyfweliadau lled-strwythuredig gyda gweithwyr cymorth yn BAWSO sy’n gweithio’n uniongyrchol â dioddefwyr a Chomisiynydd Heddlu Gogledd Cymru ar gyfer troseddu.

“O ganlyniad i Covid-19, rwyf wedi gorfod newid y cynlluniau hynny. Rwy’n ymwybodol o’r pwysau anhygoel sydd ar y staff rheng flaen ar hyn o bryd. Felly, rwyf yn gwneud adolygiad estynedig o’r llenyddiaeth, a fydd yn rhoi trafodaeth gynhwysfawr a beirniadol ar y pwnc yn lle hynny.”

Mae lisinayte wedi credydu’r gefnogaeth a dderbyniodd yn Glyndŵr – yn ogystal â’r gallu i wneud llawer o’i hastudiaeth ar-lein – am helpu i barhau â’i gwaith gwirfoddol a’i rôl yn BAWSO.

Ychwanegodd: “Rwy’n credu’n gryf mai addysg yw’r grym mwyaf grymusol yn y byd. Mae wedi agor drysau i mi. Gyda fy astudiaethau cyfredol rwy’n gallu ennill mwy o wybodaeth a hyder ac mae’n fy helpu i chwalu rhwystrau.

“Dw i’n hoffi astudio ym Mhrifysgol Glyndŵr, mae gen i ddarlithwyr ardderchog ac mae fy nhiwtor yno bob amser yno i mi pan fydda i angen. Rwy’n fyfyriwr rhan amser ac mae’r rhan fwyaf o’m gwaith ar-lein – mae’r brifysgol yn cadw’r prosesau’n syml ac yn effeithiol.”

Meddai’r Uwch Ddarlithydd ym maes Troseddeg a Chyfiawnder Ttroseddol, Prifysgol Glyndŵr Wrecsam, Dr Karen Washington-Dyer: “Mae gweld sut mae Lisinayte wedi parhau i fynd drwy’r pandemig-gweithio, astudio, a helpu ei chymuned-yn ysbrydoledig iawn.Mae’n wych gweld sut y gall ein myfyrwyr gyfuno rolau proffesiynol fel y CAH gyda’u hastudiaethau ar y radd – ac mae’r tîm yma ym Glyndŵr bob amser wrth law i roi benthyg help, cefnogaeth ac arweiniad pan fo’i angen.

“Mae gennym grŵp amrywiol o fyfyrwyr sy’n cyfuno eu hastudiaethau ag amrywiaeth eang o rolau proffesiynol ac mae’n wych clywed straeon fel Lisinayte sy’n dangos pa mor werthfawr y gall y rolau hynny fod mewn cyfnodau fel hyn. ”