Myfyrwyr Troseddeg Prifysgol Wrecsam yn dysgu gweinyddu cyffuriau sy'n achub bywydau
Dyddiad: Dydd Iau Gorffennaf 20
Mae myfyrwyr Troseddeg a Chyfiawnder Troseddol ym Mhrifysgol Wrecsam wedi derbyn hyfforddiant i weinyddu meddyginiaeth sy'n achub bywyd, mewn ymgais i wrthsefyll effeithiau a marwolaethau o orddos.
Mewn un cyntaf i fyfyrwyr Prifysgol Wrecsam ar y cwrs gradd Troseddeg a Chyfiawnder Troseddol, cawsant sgwrs gan Claire Morris, Cydlynydd Allgymorth Cydweithredol o Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) Gwasanaeth Lleihau Niwed Dwyrain Cymru ar adeiladu cymdeithasol y 'broblem cyffuriau', cyn cael dangos sut i roi'r feddyginiaeth frys, trwynol Naloxone.
Mae naloxone yn gyffur sy'n gallu gwrthdroi effeithiau gorddos o opioidau fel heroin neu fethadone.
Mae Claire, a gyflwynodd y sesiwn, yn gweithio gyda defnyddwyr gwasanaeth i greu rhwydwaith cyfoedion-i-gyfoed o bobl sy'n meddu ar ac sy'n gallu gweinyddu'r cyffur sy'n achub bywydau i'r rhai mewn angen.
Derbyniodd myfyrwyr sesiwn fanwl ar y materion cymdeithasol ac economaidd sy'n ymwneud â defnyddio cyffuriau, y materion sy'n wynebu defnyddwyr gwasanaeth a sut i adnabod rhywun sy'n dioddef o orddos.
Claire Morris, Cydlynydd Allgymorth Cydweithredol o Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr (BIPBC) Gwasanaeth Lleihau Niwed Dwyrain Cymru
Aeth ymlaen wedyn i ddosbarthu pecynnau prawf trwynol Naloxone a dangos eu dull o weinyddu. Roedd y pecynnau hyn yn caniatáu i fyfyrwyr gael profiad ymarferol gyda'r dull cyflwyno.
Meddai Carrianne Clayton, myfyrwraig Troseddeg yn ei thrydedd flwyddyn a fynychodd y sesiwn: "Dioddefais gaethiwed fy hun; Rwy'n teimlo bod gormod o stigma o lawer ynghylch unigolion sy'n dioddef caethiwed.
"Rwyf hefyd wedi cael aelodau o'r teulu yn dioddef caethiwed, sydd fel fi, wedi llwyddo i chwalu. Rwyf hefyd wedi colli rhai pobl dda iawn gan gynnwys ffrindiau a theulu i gaethiwed llawer rhy ifanc.
"Rwy'n teimlo y byddai'n fuddiol i ddefnyddwyr cyffuriau gario Naloxone, ei gael yn eu heiddo neu i siopau cyfagos ei gael oherwydd yn y rhan fwyaf o amgylchiadau bydd gorddos yn digwydd yn yr amgylchedd hwnnw. Rwy'n dymuno y byddai rhywun agos ataf wedi cael Naloxone gerllaw gymaint o flynyddoedd yn ôl ac efallai y gallent fod wedi helpu eu hanwyliaid."
Ym mis Medi, bydd Carianne yn dechrau ei gradd Meistr mewn Troseddeg a Chyfiawnder Troseddol yn Prifysgol Wrecsam, ynghyd â gwneud gwaith gwirfoddol gyda'r elusen cyfiawnder cymdeithasol, NACRO ond yn y pen draw hoffai fynd i'r gwasanaeth prawf.
Meddai: "Rwyf am helpu unigolion sydd eisiau dianc rhag troseddu. Rwy'n credu bod pawb yn haeddu cyfle mewn bywyd, ac rwy'n gobeithio mewn rhyw ffordd y byddaf yn gallu cynnig y cymorth hwnnw i helpu yn y dyfodol."
Disgrifiodd Dr Joanne Prescott, Uwch Ddarlithydd mewn Plismona a Throseddeg ym Mhrifysgol Wrecsam, y sesiwn fel un "allweddol" gan y byddai'n helpu i baratoi myfyrwyr i achub bywydau yn eu proffesiwn yn y dyfodol neu hyd yn oed yn eu bywydau o ddydd i ddydd.
Ychwanegodd: "Rydym wedi cydnabod y gallai llawer o'n myfyrwyr Troseddeg a Chyfiawnder Troseddol fynd ymlaen i sicrhau cyflogaeth mewn meysydd lle maent yn dod ar draws pobl sy'n cael trafferth gyda dibyniaeth opioid ac sydd mewn perygl o orddos opioid.
"Mae darparu'r hyfforddiant hwn sy'n achub bywydau, a ddarperir gan Wasanaeth Lleihau Niwed BIPBC, wedi bod yn allweddol wrth helpu myfyrwyr i adnabod arwyddion a symptomau gorddos Opioid a deall sut a phryd i weinyddu Naloxone."
Yn dilyn llwyddiant y sesiwn, ychwanegodd Joanne: "Dyma'r flwyddyn gyntaf i ni ymgorffori'r hyfforddiant hwn yn ein cwricwlwm, ac yn dilyn y sesiwn, bydd hyn bellach wedi'i wreiddio'n gadarn wrth ddarparu rhaglenni yn y dyfodol."