Rôl Adferwyr Chwaraeon yn hyrwyddo cleifion a amlygwyd mewn cynhadledd genedlaethol MSK
Date: Dydd Lau, Rhagfyr 14
Amlygwyd y rhan hanfodol y mae'n rhaid i ymarferwyr Anafiadau Chwaraeon ac Adsefydlu ei chwarae mewn diagnosisau posibl yn y gweithwyr chwaraeon proffesiynol y maent yn gweithio gyda nhw gan ddarlithydd ym Mhrifysgol Wrecsam mewn cynhadledd genedlaethol.
Rhoddodd Kristian Weaver, Uwch Ddarlithydd mewn Adsefydlu Anafiadau Chwaraeon, sgwrs yn TherapyExpo o'r enw 'Therapi a Chanser - safbwynt claf a therapydd'.
Yr expo yw'r digwyddiad addysgol mwyaf yn y DU ar gyfer gweithwyr gofal iechyd proffesiynol cyhyrysgerbydol (MSK) gan gynnwys Adsefydlu Chwaraeon, Ffisiotherapyddion, Therapyddion Chwaraeon, Osteopathau, ceiropractyddion a Therapyddion Meinwe Meddal.
Cyflwynodd ochr yn ochr â Kirsty Hopgood, Uwch Ddarlithydd mewn Therapi Chwaraeon ym Mhrifysgol Edge Hill, yn trafod yr asesiad cychwynnol, triniaeth, adsefydlu, canlyniadau a myfyrdodau yn dilyn profiadol personol Kirsty ei hun gan arwain at ddiagnosis o osteosarcoma.
Daeth diagnosis Kirsty ar ôl iddi anafu ei ffêr yn chwarae pêl-rwyd yn ôl ym mis Mai 2016. Fodd bynnag, nid oedd y symptomau'n cyd-fynd â mecanwaith yr anaf. Ailsefydlodd ei ffêr er mwyn iddi allu dychwelyd i fwynhau gweithgaredd chwaraeon ond ar ôl i'r anaf wella, dechreuodd symptomau mwy pryderus amlygu.
Cafodd Kirsty ymchwiliadau pellach yn ddiweddarach a arweiniodd at ddiagnosis o osteosarcoma yn ei ffibwla.
Fel Therapydd Chwaraeon graddedig, roedd Kirsty yn gwybod yr arwyddion ac roedd hi'n ymwybodol nad oedd y symptomau'n cyd-fynd ag anaf nodweddiadol, gan arwain at ei hasesiad a'i delweddu pellach.
Wrth siarad yn dilyn yr expo, meddai Kristian: "Ein nod oedd atgyfnerthu gwybodaeth ymarferwyr o adnabod arwyddion a symptomau canser mewn ymarfer clinigol, yn ogystal ag eiriol dros gleifion drwy'r llwybr cyfeirio.
"Weithiau mae mwy i anaf chwaraeon nag y mae'n ymddangos - dyna pam mae'n bwysig bod gan ymarferwyr Anafiadau Chwaraeon ac Adsefydlu y wybodaeth i ddeall y baneri coch a darparu asesiad trylwyr. Mae ganddyn nhw ran hanfodol i'w chwarae wrth sylwi ar gyflwyniadau annormal posibl - mae stori Kirsty yn dangos hynny.
"Gwybodaeth Kirsty ei hun wnaeth ei hysgogi i wthio am ymchwiliadau pellach yn dilyn ei hanaf. Dangosodd sganiau MRI dilynol y gallai fod yn rhywbeth mwy sinistr gan arwain at fiopsi, ac ar ôl hynny derbyniodd ei diagnosis canser. "
Diolch byth, ers hynny mae Kirsty wedi cael yr holl glir ac yn cael ei monitro'n rheolaidd i sicrhau ei bod yn parhau i fod yn rhydd o ganser.
Ar ôl y cyflwyniad, pwysleisiodd Kristian hefyd bwysigrwydd gwneud amser i rwydweithio â chydweithwyr o wahanol broffesiynau a chefndiroedd.
Ychwanegodd: "Roedd yn brofiad gwych siarad yn TherapyExpo, ochr yn ochr â Kirsty. Mae'n bwysig rhwydweithio gydag ymarferwyr o wahanol broffesiynau a chefndiroedd - ac atgyfnerthu pwysigrwydd gwaith tîm amlddisgyblaethol.
"Byddwn yn annog cyd-ymarferwyr a myfyrwyr yn gryf i gyfleoedd i rwydweithio â phroffesiynau gwahanol gyda'r ddwy law, mae'n ffordd dda iawn o feithrin eich cysylltiadau ond hefyd i ddeall sut mae'r proffesiynau i gyd yn gweithio gyda'i gilydd yn y llwybr rheoli cleifion."