Ymchwilydd yn cael arian i adolygu modelau gofal cenedlaethol i blant a phobl ifanc gydag anableddau dysgu
Dyddiad: Dydd Gwener Mai 5
Mae academydd o Brifysgol Glyndŵr Wrecsam (PGW) wedi cael dros £14,000 o gyllid gan Iechyd Cyhoeddus Cymru i adolygu'r modelau a'r fframweithiau gofal cyfredol ar gyfer plant a phobl ifanc sydd ag anableddau dysgu.
Mae Dr Dawn Jones, Cymdeithasegydd ac Uwch-ddarlithydd Gofal Cymdeithasol yn PGW, wedi cael y cyllid i ddarparu gwerthusiad, a fydd yn anelu i fanylu ar brofiadau cyfredol defnyddwyr gwasanaethau, yn ogystal â staff sy'n gweithio gyda'r unigolion hyn.
Daw'r adolygiad wrth i fethiannau gael eu hadrodd ar draws byrddau iechyd yng Nghymru wrth ddarparu gwasanaethau cyson i'r boblogaeth hon, gan adlewyrchu heriau cydnabyddedig wrth gydymffurfio ag egwyddorion Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014.
Bydd Dr Jones yn edrych ar lenyddiaeth gyfredol sy'n gwerthuso modelau gwasanaeth ac egwyddorion gofal integreiddiol, yn ogystal ag unrhyw adroddiadau gan y Llywodraeth sy'n gysylltiedig â fframweithiau polisi Cymru yn y maes hwn. Bydd canfyddiadau hyn yn cael eu dadansoddi'n thematig, er mwyn adnabod themâu amlwg ac achlysurol.
Yn dilyn ei dadansoddiad, bydd Dr Jones yn llunio adroddiad, a fydd yn cynnwys cyfres o argymhellion i lywio newid polisi cenedlaethol a newid cymdeithasol, ac fel rhan o hyn bydd rhoi anerchiad allweddol cenedlaethol yn seiliedig ar ganfyddiadau ei hadolygiad llenyddiaeth, gan archwilio rhai o'r argymhellion gyda gweithwyr proffesiynol a defnyddwyr gwasanaeth o bob rhan o Gymru.
Wrth siarad ar ôl sicrhau'r cyllid i adolygu'r modelau a'r fframweithiau, dywedodd Dr Jones: "Mae hwn yn ddarn o waith hynod bwysig, sydd â'r nod o wneud gwelliannau a chynnig argymhellion yn ymwneud â hawliau plant a phobl ifanc gydag anableddau dysgu.
"Mae hwn yn ddarn o ymchwil ansoddol, fydd yn helpu i roi llais i'r rhai sy'n cymryd rhan - o'r plant a'r bobl ifanc a'u teuluoedd i'r staff sy'n darparu'r gofal - yn ogystal â bod yn ymatebol i brofiadau byw pawb.
"Mae llawer iawn o ymarfer da allan yna, ond gall ymarfer ddiffyg cysondeb; bydd fy nghanfyddiadau yn nodi ac yn cynnig atebion i'r mater hwn."
Cynhelir prif sgwrs Dr Jones ar 6 Gorffennaf yn nigwyddiad cenedlaethol wyneb yn wyneb cyntaf Iechyd Cyhoeddus Cymru ar gyfer plant a phobl ifanc sydd ag anableddau dysgu, a gynhelir yng Nghanolfan y Ddraig Goch yng Nghaerdydd. Cymuned o ddigwyddiadau ymarfer yw digwyddiadau 'arfer gorau' Llywodraeth Cymru, sydd fel arfer yn tynnu sylw at anghenion grwpiau sy'n aml yn agored i niwed a rhai sy'n cael eu datgysylltu.