Siarad Pedagogeg
Trafod Addysgeg – yr Ail Flwyddyn
Mae'r Cwricwlwm newydd i Gymru yn cynnig lefel ddigynsail o annibyniaeth i ymarferwyr wrth lunio eu cwricwlwm eu hunain i ddiwallu anghenion eu dysgwyr. Fel rhan o'r cynllun cenedlaethol i archwilio addysgeg, lansiodd Llywodraeth Cymru'r fenter 'Trafod Addysgeg' i gefnogi ymarferwyr trwy ddarparu llwyfan i ddyfnhau eu dealltwriaeth a'u dysgu proffesiynol.
Fel rhan o'r fenter ‘Trafod Addysgeg’ y llynedd, bu Dr Sue Horder, Karen Rhys-Jones, Lisa Formby, a Tomos G. ap Sion o Brifysgol Wrecsam, ynghyd â sawl prifysgol sy’n gweithio mewn partneriaeth a chonsortia rhanbarthol, yn cymryd rhan mewn ymchwil allweddol gyda nifer o ysgolion ledled Cymru yn archwilio'r dulliau a'r egwyddorion addysgol y mae angen i ysgolion eu hystyried wrth gefnogi eu dysgwyr. Cynhaliodd y tîm nifer o gyfarfodydd gyda'r ysgolion, gan annog trafodaeth agored am eu syniadau, profiadau, gwerthoedd ac anghenion, rhywbeth y mae'r tîm bellach wedi cyfeirio ato fel 'Casglu gwybodaeth drwy drafod'. Trwy hyn, ffurfiodd y tîm berthynas ystyrlon, gydweithredol â'r ymarferwyr, gan arwain at gyd-greu crynodebau dysgu grymus seiliedig-ar-dystiolaeth ar sail profiadau dysgu dilys. Gellir dod o hyd i'r adnoddau hyn ar HwB a gellir eu gweld yma: Talk Pedagogy Research Crynodeb Adnoddau Dysgu
Oherwydd ei lwyddiant, mae Trafod Addysgeg wedi lansio prosiect ymchwil pellach eleni i ddeall sut mae ysgolion yn newid eu ffordd o feddwl am addysgeg a dysgu o fewn Cwricwlwm i Gymru. Wedi'i arwain eto, gan brifysgolion Bangor, Wrecsam a De Cymru, a gyda chefnogaeth GwE, mae'n archwilio i ba raddau y mae meddwl ac ymarfer yn newid ar lefel genedlaethol. Mae newidiadau mewn gwerthoedd, credoau ac arferion yn cael eu harchwilio gydag ymarferwyr ac uwch dimau arwain gydag ysgolion yng Nghymru drwy arolygon, cyfweliadau unigol a grwpiau ffocws.
Content Accordions
- Siared Pedagogeg - Blwyddyn 1
Mae’r Cwricwlwm newydd yng Nghymru yn cynnig lefel ddigynsail o ymreolaeth i ymarferwyr wrth iddynt drefnu ac adeiladu eu cwricwlwm eu hunain er mwyn diwallu anghenion eu dysgwyr. Er mwyn eu cefnogi yn eu hymgais i lwyddo wrth wneud hyn, mae’r Cwricwlwm newydd yn cynnig fframwaith ategol i ymarferwyr, gan fynegi pethau fel beth ddylai nod cyffredinol eu cwricwlwm fod, yr egwyddorion y dylent eu defnyddio i helpu i lunio profiadau dysgu pwerus, a’r math o brofiad dysgu a’r cynnydd datblygiadol y dylai ymarferwyr anelu i’w hyrwyddo i’r dysgwyr. Fodd bynnag, un agwedd arloesol o’r Cwricwlwm newydd yw rhyddid yr ymarferwyr i benderfynu sut i weithredu o fewn fframwaith y Cwricwlwm newydd. Er mwyn cefnogi’r ymarferwyr i gyflawni hyn, un o uchelgeisiau Llywodraeth Cymru yw hwyluso’r ymarferwyr i ddod yn fwy ‘gwybodus o dystiolaeth’, gan eu hannog a’u cefnogi i ddefnyddio ymchwil i gefnogi eu hymarferion.
Er mwyn helpu ymarferwyr i gyflawni’r weledigaeth arloesol hon, bu Dr Sue Horder, Karen Rhys-Jones, Lisa Formby, a Tomos G. ap Sion o Brifysgol Wrecsam, ynghyd â nifer o brifysgolion mewn partneriaeth a chonsortia rhanbarthol, yn ymgymryd ag ymchwil allweddol fel rhan o’r Prosiect Siarad Pedagogeg. Bu ymchwilwyr Wrecsam yn gweithio gyda thair ysgol gynradd yng Ngogledd Cymru ac yn ardal Wrecsam, a’u cefnogi i archwilio dull o bedagogeg sydd o werth iddynt. Cynhaliodd yr ymchwilwyr nifer o gyfarfodydd gyda’r ysgolion gan ddarparu ymchwil academaidd iddynt yn ogystal â’u hannog i drafod eu syniadau, profiadau a’u gwerthoedd yn agored. Trwy wneud hynny, ffurfiodd yr ymchwilwyr berthynas gref wedi’i seilio ar gefnogaeth ar y cyd gyda’r ymarferwyr, gan eu helpu i archwilio’i dull pedagogeg a ddewiswyd ac i gyd-greu profiadau dysgu pwerus sy’n seiliedig ar dystiolaeth.
Wrth gefnogi ysgolion, llwyddodd ymchwilwyr Prifysgol Wrecsam i ddarganfod nifer o ganfyddiadau allweddol. Yn gyntaf, roedd ymarferwyr yn ei chael hi’n anodd ymgysylltu â phapurau academaidd, gan ddisgrifio’r profiad yn “llethol”, “llawer o waith meddwl” ac yn “llusgedig”, er enghraifft. Fodd bynnag, cafnu’r ymarferwyr, pe bai’r ymchwil yn cael ei grynhoi ar eu cyfer, yna byddai’n llawer haws i’w ddeall, gan ddisgrifio’r crynodebau ymchwil a ddarparwyd fel “hygyrch”, “clir” a “chryno”.
Yn ail, canfu’r ymchwilwyr fod darparu’r ymarferwyr gydag ymchwil yn ogystal â sgyrsiau sy’n cefnogi yn gallu arwain at nifer o fanteision, gan gynnwys eu helpu i archwilio a datblygu arferion da, newid eu meddyliau, gwella eu deallusrwydd pedagogeg a chynyddu eu hyder. Ar ben hyn oll, gall ddysgwyr hefyd fwynhau nifer o fanteision cymdeithasol, personoliaethol, academaidd ac agweddol.
Gyda’i gilydd, mae’r canfyddiadau hyn a chanfyddiadau pellach a ddatgelwyd yn ystod y Prosiect Siarad Pedagogeg yn awgrymu dull ble mae ymchwilwyr yn ‘gwneud yr hyn maen nhw’n ei wneud orau’. Trwy gefnogi a datblygu sylfaen ymchwil ar gyfer ymarferwyr, gall ‘gwneud yr hyn maen nhw’n ei wneud orau’ gael ei ymgorffori o fewn y sylfaen hon yn eu gwaith. Trwy gydweithio a thrafod, gellir dod a dau safbwynt ynghyd i greu diwylliant addysgu grymus.
Mae ail gam y Prosiect Siarad Pedagogeg wedi digwydd yn ddiweddar, gyda’r nod o ddeall sut mae ysgolion yng Nghymru wedi cefnogi eu hymarferwyr i roi’r Cwricwlwm newydd ar waith ac i gefnogi ysgolion i ddatblygu dealltwriaeth gyffredinol o’r termau a’r cysyniadau allweddol ohono. Wrth fod yn rhan o ymchwil flaengar yng Nghymru, mae Prifysgol Wrecsam yn chwarae rhan allweddol o fewn ymchwil addysgol a thrawsnewid profiadau dysgwyr yng Nghymru.
